บันทึกทูตฝรั่งเศสครั้งสมเด็จพระนารายณ์ บอกว่า คนไทยทั่วๆไปกินข้าวกับผลไม้ และปลาเค็มเล็กน้อย ไม่มีการเอ่ยถึงพริก บันทึกทูตฝรั่งเศสระบุว่าเมื่อพระยาโกษาปานเดินทางไปฝรั่งเศสได้นำปลาร้าไปด้วยจึงสันนิษฐานว่า คนไทยน่าจะเริ่มรู้จักทำน้ำพริก ราวปลายกรุงศรีอยุธยา เนื่องจากเดิมเรากินปลาเป็นพื้น เลี้ยงไก่ก็เอาไว้กินไข่ น่าจะเพราะศีลข้อ ๑ ของพุทธศาสนา บอกให้ไม่ฆ่าสัตว์ การฆ่าสัตว์ใหญ่จึงเป็นเรื่องต้องทำใจมาก การกินหมูและวัว เป็นเรื่องของคนจีนและฝรั่งนำความนิยมนั้นเข้ามา
ในปัจจุบัน ได้มีการนำน้ำพริกชนิดต่าง ๆ มาดัดแปลงเป็นอาหารหลากหลายประเภท รวมถึงนำมาผัดกับข้าว เช่น ข้าวผัดน้ำพริกนรก ข้าวผัดน้ำพริกปลาทู เป็นต้น
วงวิชาการ สันนิษฐานว่าพริก ซึ่งเป็นพืชพื้นเมืองของอเมริกาใต้ น่าจะเข้ามาสู่ภูมิภาคนี้กับเรือของพวกโปรตุเกส ซึ่งในเมืองไทยคือ สมัยสมเด็จพระเอกาทศรถ ก่อนสมเด็จพระนารายณ์ไม่นานนัก
น้ำพริก เป็นเมนูอาหารก้นครัวที่เราไม่อาจมองข้าม สูตรเด็ดเคล็ดลับการทำน้ำพริก ถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่น อดีตสู่ปัจจุบัน จากกับข้าวถ้วยเล็กๆ ที่ทำรับประทานกันได้ง่ายๆ บ้านไหนสบช่องทางทำการค้า ทำน้ำพริกบรรจุกระปุกขาย เปิดคอร์สสอนทำน้ำพริก พัฒนาสู่การค้าขายใหญ่โต บรรจุกระปุก บรรจุกระป๋องส่งออกส่งขายกันไปทั่วโลก ร่ำรวยกันไปก็มากมาย
รู้หรือไม่ การรับประทานน้ำพริกมีประโยชน์ต่อสุขภาพ น้ำพริก สามารถเพิ่มการสร้างเซลล์กำจัดเชื้อโรคได้อย่างเป็นธรรมชาติ ส่งเสริมระบบการไหลเวียนโลหิต และระบบการหายใจให้ดีขึ้น ซึ่งช่วยลดปัจจัยเสียงในการเกิดโรคมะเร็ง โรคหัวใจ และโรคเบาหวาน
รู้อย่างนี้แล้ว ยังจะทิ้งน้ำพริกไปหาอาหารฝรั่งอีกหรอ